ฤดูแห่งสวน

แม่น้ำบางนรา แม่น้ำสายสำคัญที่หล่อเลี้ยงชีวิตชาวนราธิวาสมายาวนาน สองฝั่งแม่น้ำยังคงบรรยากาศเรียบง่าย อุดมด้วยทรัพยากรธรรมชาติ มีน้ำใสสะอาดไหลมุ่งหน้าสู่ประตูกั้นเขื่อนลุ่มน้ำบางนรา โครงการในพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในการพัฒนาแหล่งน้ำจืด เพื่อใช้ในการชลประทาน อุปโภคบริโภค ป้องกันน้ำเค็ม ระบายน้ำ ควบคุมน้ำในลุ่มน้ำบางนราและพรุโต๊ะแดง เขื่อนกั้นน้ำที่ว่านั้นคืออีกหนึ่งวิวงดงามเมื่อมองจากบ้านหลังนี้

บ้านหลังงามบนพื้นที่ราว 4 ไร่ครึ่งของ คุณพงศ์ศักดิ์ ชุติเชาวน์กุล ไม่เพียงแต่จะอยู่ติดริมแม่น้ำบางนราซึ่งให้บรรยากาศดีอย่างที่สุด สวนรอบบ้านนี้ยังเต็มไปด้วยไอเดียการตกแต่งที่น่าประทับใจสร้างสรรค์ผลงานโดย คุณนนทชัย จันทร์เต็ม แห่ง GardenAAA

สภาพพื้นที่เดิม

“ที่นี่มีสวนอยู่แล้วในรูปแบบลำธารธรรมชาติ มีบ่อปลาและพื้นไม้ระแนง แต่ด้วยอากาศของภาคใต้จะมีฤดูฝนค่อนข้างยาวนาน มีช่วง 4 เดือนที่ฝนตกต่อเนื่องทั้งวันและสลับกับตกหนักทั้งวัน บางสัปดาห์มองไม่เห็นแสงแดดเลยก็มี หรือมีแดดก็นิดเดียว บางครั้งเราเห็นแดดออกแต่ฝนตกก็มี ส่วนในฤดูร้อนตอนกลางวันจะร้อนจัด ยิ่งเข้าเดือนเมษายนความร้อนจะสูงมากจนรู้สึกแสบผิวหนังเป็นสาเหตุให้บ่อปลาและลำธารเจออุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรง ทำให้น้ำในบ่อเป็นสีเขียว อุณหภูมิน้ำไม่คงที่ ปลาจึงไม่สามารถอยู่ได้ และด้วยอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงมากในแต่ละฤดู กับความชื้นที่สูงมากในช่วงฤดูฝน ทำให้พื้นไม้ระแนงเดิมผุกร่อนเร็ว” คุณนนทชัยอธิบาย และทั้งหมดจึงเป็นที่มาของการออกแบบสวนเพื่อแก้ปัญหาให้สอดรับกับสภาพภูมิอากาศของที่นี่

ออกแบบและแก้ปัญหา

“เริ่มจากการคิดว่าจะทำอย่างไรให้สวนสวยทุกฤดูได้ อันดับแรกผมมองที่วัสดุ ผมเลือกใช้วัสดุที่ไม่ต้องทาสีบ่อยและสวยงามข้ามกาลเวลา เช่น แกรนิตพ่นไฟที่สวยโดยเนื้อสีของหิน ตัวลานรูปกลีบดอกไม้สีขาวทำจากเทอร์ราซโซ เป็นงานปูนสีขาวผสมแคลไซต์ เมื่อมองจะเหมือนหินธรรมชาติ นานวันยิ่งสวย ใช้อิฐโบราณผิวแกร่งทำทางเดิน ส่วนระเบียงใช้พื้นไม้สังเคราะห์ จึงสามารถใช้งานได้ยาวนานอีกนับสิบปี”

พื้นที่สวนทั้งหมดอยู่ริมแม่น้ำ จึงเปิดมุมมองที่สวยงามและรับลมเย็นสบายตลอดทั้งวัน ในจุดที่มองเห็นมุมแม่น้ำสวยที่สุดวางตำแหน่งเป็นลานลวดลายดอกไม้ยื่นออกมาบริเวณตลิ่งเล็กน้อย เปิดรับทัศนียภาพได้เต็มที่ กลีบดอกไม้แต่ละกลีบทำหน้าที่แบ่งพื้นที่ใช้งานในตัว กลีบดอกแรกเป็นชุดบ่อน้ำผุด ส่วนกลีบที่สองจะเป็นส่วนนั่งพักผ่อนและรับประทานอาหารนอกบ้านในวันที่อากาศดีหรือโอกาสพิเศษ กลีบดอกที่สามเป็นมุมนั่งเล่นเล็กๆ ส่วนกลีบที่สี่เป็นทางเชื่อมไปสู่ใจกลางดอกและเชื่อมพื้นที่ไปยังโซนต่างๆ พื้นส่วนนี้ปูไม้เทียมยูพีวีซีไวนิลที่ทนต่อทุกสภาวะอากาศ

“ส่วนลำธารที่มักมีปัญหาตะไคร่น้ำมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบบ่อให้กลายเป็นบ่อน้ำผุดที่ดูแลรักษาน้อยลง ไม่ต้องล้างบ่อบ่อย โดยออกแบบบ่อให้เป็นลานเล่นระดับ ค่อยๆ ลึกลงเป็นสเต็ป บ่อน้ำจะซ่อนอยู่ด้านล่างกลีบดอก ยามที่เราไม่เปิดน้ำจะเห็นเป็นพื้นแกรนิตเล่นระดับสวยงาม แต่เมื่อเปิดน้ำจะกลายเป็นชั้นน้ำผุดที่มีลูกเล่นแปลกตา”

พรรณไม้ในสวน

“ในส่วนที่เป็นต้นเดิมมีการปรับขยับให้ลงตัวกับรูปแบบสวน และในส่วน ของต้นไม้ใหม่ทั้งหมดรวมไปถึงหญ้าขนส่งจากกรุงเทพฯ โดยวางแผนขนย้ายในตอนกลางคืน เพื่อไม่ให้ต้นไม้โดนแดดโดยตรง ต้นไม้จึงไม่ร้อนและบอบช้ำเมื่อนำมาปลูกจะฟื้นตัวได้เร็ว ขณะเดียวกันก็เลือกใช้พรรณไม้ที่ทนต่อสภาพอากาศ กลุ่มไม้ยืนต้นประกอบด้วยปาล์มชนิดต่างๆ หนวดปลาหมึก ส่วนกลุ่มไม้พุ่ม เช่น สับปะรดสี หนวดปลาหมึกแคระ เล็บครุฑฝอยทอง พลับพลึง พุดศุภโชค”

ภายในสวนมีการออกแบบให้แต่ละมุมลื่นไหลต่อเนื่องกัน จึงใช้งานได้สะดวก รวมทั้งยังมีการใช้ฮาร์ดสเคปเป็นองค์ประกอบที่เปลี่ยนภาพสวนไปอย่างสิ้นเชิง แก้ปัญหาให้สวนมีความงดงามในทุกฤดูแบบที่อยากให้เป็น ยามเย็นที่ดวงอาทิตย์คล้อยต่ำ มุมนี้จึงเป็นอีกมุมโปรดของครอบครัวชุติเชาวน์กุลสำหรับออกมานั่งหย่อนใจริมแม่น้ำบางนรา สายน้ำที่ไม่เคยหยุดนิ่งและเต็มไปด้วยความสวยงามทุกเมื่อเชื่อวัน